Uitstervende Orang Oetans - Palmolie

Tijdens onze reis door Indonesië in 2017 hebben we een bezoek gebracht aan het Bukit Lawang National Park op Noord Sumatra. Eén van de weinige plekken ter wereld waar nog Orang oetans in het wild leven.
Op de plekken waar deze dieren nog wel leven, is door de ontbossing vaak te weinig voedsel te vinden voor de apen. Om die reden worden ze bijgevoerd, een niet-natuurlijke situatie. Voor mij was het een droom die uit kwam, deze prachtige dieren in hun natuurlijke omgeving zien.

Orang Oetans dreigen uit te sterven. Door ons toedoen.

Met tranen in mijn ogen keek ik hoe we met de bus langs enorme palmplantages reden. Er is sprake van zorgwekkende ontbossing.
Bij terugkomst ben ik artikelen gaan lezen over palmolie en heb ik petities getekend tegen het kappen van de regenwouden. Daarnaast ben ik nog meer overgestapt op natuurlijke verzorgingsproducten waarbij ik goed op de etiketten let.
Onlangs heb ik opnieuw petities gekeken, blijkbaar blijft het kappen maar doorgaan.
Dat inspireerde me om opnieuw informatie in te winnen en dit artikel te schrijven.Veel mensen weten niet dat zij ongemerkt hun bijdrage leveren aan het uitsterven van onder andere de orang oetan en aan het uitbuiten van de mensen die op de plantages werken.
Ik gebruik onder andere informatie van Greenpeace en Milieudefensie.
Daar vind je ook links om petities te tekenen.

Palmolie wordt gewonnen uit de pulp van de oranjerode vrucht van de oliepalm. De oliepalm komt oorspronkelijk uit West- en Zuidwest-Afrika en groeit het best in tropische landen. De productie van palmolie is relatief goedkoop vanwege de grote opbrengst per hectare, de lage loonkosten en goedkope grondaankoop. Voor veel producenten is dit genoeg reden om veel palmolie in hun producten te stoppen; van schoonmaakmiddelen en verf tot etenswaren en biodiesel. Van margarine, koekjes en ijs tot lippenstift en zeep.
Palmolie is relatief duurzaam, omdat de opbrengst per hectare veel hoger is dan die van andere plantaardige oliën. Het is de ontbossing en het teeltproces die zoveel schade aanrichten. Er zijn veel verschillende standaarden voor duurzaam geteelde palmolie. Het belangrijkste is dat er geen bos meer wordt gekapt voor de aanleg van oliepalmplantages, dat mensenrechten worden gerespecteerd en dat er verantwoord wordt geteeld. Helaas voldoen de huidige standaarden niet of worden deze niet goed in de praktijk gebracht.

Om al die palmolie te kunnen leveren, worden regenwouden in Afrika, Azië en Latijns-Amerika gekapt om er palmolieplantages aan te leggen. De komst van grote palmolieplantages is rampzalig voor de mensen en dieren die in het regenwoud leven:

• De lokale bevolking en bedreigde dieren zoals de orang-oetan verliezen hun leefgebied.
• Door de vernietiging van bossen en drooglegging van veengronden ontstaan licht ontvlambare gebieden. Indonesië staat hierdoor elk jaar letterlijk in vuur en vlam. De verstikkende rook veroorzaakt ernstige gezondheidsproblemen bij honderdduizenden mensen.
• Bij ontbossing, die vaak gepaard gaat met hevige bosbranden, komt veel CO2 vrij. Hierdoor verandert het klimaat op aarde nog sneller.
• Het gebruik van pesticiden op de plantages put de grond volledig uit en zorgt voor onherstelbare schade. Arbeidskrachten op de plantages worden onderbetaald.

Palmolie is een van de meest gebruikte plantaardige oliën ter wereld. Het is een belangrijke grondstof die structuur geeft aan allerlei producten. Ongeveer 85 procent van de wereldwijde palmolie wordt geteeld in Indonesië en Maleisië.

Palmolie heeft geen smaak, is makkelijk bij te mengen en verbetert de smeerbaarheid van producten. Duurdere ingrediënten kan je dus ongemerkt vervangen door palmolie. Alleen Europa importeert al zo´n drie miljard liter palmolie per jaar. Om aan die vraag te voldoen, worden enorme stukken regenwoud gekapt om plaats te maken voor palmolieplantages. Met alle gevolgen van dien voor mens en milieu.
Belangrijke productgroepen waarin zich veel palmolie bevindt:

1. Babyvoeding: babymelk en babyvoeding
2. Brood en beleg. Veel producten die je op je brood smeert, maar ook brood zelf, bevatten palmolie. Zo wordt palmolie als stabilisator toegevoegd aan pindakaas en andere notenpasta’s, om te voorkomen dat de olie zich afscheidt en bovenin de pot gaat drijven. Ook hazelnootpasta en ander smeerbaar broodbeleg, maar ook beschuit, soepstengels en cruesli.
3. Cosmetica. Palmolie wordt in cosmeticaproducten als make-up, zeep, cremespoeling, deodorant en shampoo gebruikt als een natuurlijk alternatief voor aardolie. Wereldwijd komt maar liefst 27 procent van de totale palmolieproductie in cosmetica en schoonmaakmiddelen terecht.
4. Biodiesel. Wist je dat in Europa maar liefst 51 procent van alle palmolie wordt verwerkt in biodiesel? Gelukkig heeft de EU besloten op termijn te stoppen met palmolie in brandstof. (Petities tekenen heeft dus wel degelijk nut! :-) )

Wat kun jij doen?Het is best moeilijk om palmolievrij boodschappen te doen. Het zit in heel veel producten. Alternatieven zijn niet altijd te krijgen. De oplossing moet dan ook in de eerste plaats komen van de overheid en bedrijven.
> Teken petities tegen het kappen, zo kunnen we de overheid duidelijk maken dat wij als consument niet langer willen meewerken aan het uitroeien van gewassen en dieren.> Lees etiketten en kies alternatieve producten zonder palmolie.
Bekijk de ingrediëntenlijst van producten. Fabrikanten van voedsel zijn verplicht om op de ingrediëntenlijst te zetten of er palmolie in zit. Palmolie wordt op de volgende manieren vermeld: plantaardige olie (palm), palmolie of palmvet.Op palmolie.info vindt je een lijst met meer dan 200 stoffen die vaak zijn afgeleid van palmolie en zich in cosmetica bevinden.
Voor zowel voedingsmiddelen als cosmetica geldt: kies zo puur en natuurlijk mogelijk, dan is de kans het grootst dat je geen palmolie kiest. Denk aan de pure pindakaas: oké er drijft een laagje olie vanuit de pinda's bovenop omdat er geen palmolie als stabilisator is toegevoegd, nou en? Even roeren en je hebt 'gewone' pindakaas, bovendien veel gezonder dan de reguliere pindakaas waar allerlei onnodige ingrediënten aan toe zijn gevoegd.

Palmolie kan eenvoudig vervangen worden door olijfolie, zonnebloemolie of raapzaadolie. Shampoo, zeep en wasmiddel kunnen ook prima op een andere manier geproduceerd worden. En elektrisch vervoer is veel minder vervuilend dan biodiesel. 

De manier waarop palmolie nu wordt geproduceerd voor de wereldmarkt, is én niet duurzaam én niet eerlijk.
ABN AMRO, ING en de Rabobank zijn samen betrokken bij 118 schandalen in de palmolie-industrie. Het is de hoogste tijd dat zij stoppen met geld steken in deze schandaal-sector.

Ook de soja-industrie en veeteelt dragen bij aan klimaatverandering. We zullen ons eten anders moeten produceren: dichtbij en eerlijk:
- Voedsel op een slimme manier te verbouwen op landbouwgrond in Europa.- Meer verse en minder verwerkte producten te verkopen in de supermarkt- De consumptie van vlees en zuivel in Europa te ontmoedigen of te verminderen- Veevoer regionaal te produceren.