SOS Verbouwing

SOS Verbouwing - april 2010

Stuk geschreven voor het 'Zwols Nieuws'

Lycke Brill, 24 student Maatschappelijk Werk

Michel ter Veen, 26, student docent Techniek

Buren Hans en Ageeth Doorenbos, kinderen Lise van 8 jaar en Liam van 2 jaar

Gezondheidsproblemen, Hans is geboren met een zeldzame ziekte die te maken heeft met

zijn gewrichten, dit wordt steeds erger waardoor Hans steeds meer achteruit gaat en gebruik moet maken van een scootmobiel en aanpassingen in het huis waaronder een traplift.

Ze zijn al vanaf dat ze het huis 9 jaar geleden kochten aan het verbouwen, Hans heeft zelf helemaal de zolderverdieping verbouwd tot slaapkamer voor Lise. De gezondheid van Hans was toen nog dusdanig goed dat ze beetje bij beetje zo het hele huis wilden gaan opknappen.

Helaas is het bij de zolderverdieping gebleven want Hans kreeg er een hernia overheen waarna een operatie volgde. Tijdens deze operatie is er een plaat tussen 2 ruggenwervels geplaatst die, blijkt nu, nooit geplaatst had mogen worden gezien de slechte staat van de rug.

Hans heeft een 2e hernia er overheen gekregen waar hij 2 weken geleden aan is geopereerd en nu herstellende van is. Bij deze operatie is ook de plaat verwijderd.

Verder moet het gezin rondkomen van een uitkering dus de financiële situatie laat het niet toe om voor het opknappen van het huis dure aannemers in te huren. Dit is ook een reden waarom er

“zwart” mensen zijn ingehuurd voor een vaste trap naar zolder. Bij het plaatsen van deze trap hebben de werklui een belangrijke steunbalk van het huis doorgezaagd.. Ongelooflijk maar waar.

Verder heeft de gemeente een traplift geplaatst en een nieuwe badkamer. Hier is het echter helemaal mis gegaan: al met al heeft dit een half jaar geduurd want de vloer van de badkamer heeft tot 3x toe gelekt. Elke keer is er een nieuwe vloer overheen gelegd wat resulteerde in een vloer van 15 cm dik terwijl er maar een vloer van 2cm mag liggen omdat het een oud huis is. Doordat er nu zo’n ontzettend zware badkamervloer ligt, is het plafond gaan werken en vertoonde onder andere barstvorming. Na bouwkundige inspectie van een bouwkundige van RTL programma SOS Verbouwing is deze situatie dan ook onveilig verklaard.

Bovendien is bij het plaatsen van de nieuwe badkamer verder niets gebeurd aan de oude badkamer en de kamer van het jongste kind: Hans en Ageeth bleven dus achter met een badkamervloer die veel te zwaar is voor het huis, een slaapkamer die was veranderd in een bouwval en een oude half afgebroken badkamer. Terwijl er een aangepaste badkamer is geplaatst omdat de gezondheid van Hans zo achteruit is gegaan, nu kon hij zelf alle puin naar beneden gaan sjouwen en blijven ze bovendien over met een totaal onbewoonbare slaapkamer, en niet de financiële middelen om hier weer een leuk kinderkamertje van te maken.

Kortom: het gezin heeft ontzettend veel pech

De reden dat wij Hans en Ageeth hebben opgegeven voor het programma is dat wij ook wel zagen dat dit zo niet meer langer kon. Wij gingen af en toe zelf als we een vrije middag hadden wat klusjes doen maar als we dat op die manier zo door zouden doen zou het over een jaar nog niet af zijn.

Er moest dus hulp komen. Hans en Ageeth zijn ontzettend lieve en positieve mensen, het is bewonderenswaardig hoe zij in deze situatie alle jaren nog het hoofd boven water hebben kunnen houden. Bovendien staan ze altijd voor anderen klaar en geven ze bij wijze van spreken nog weg wat ze zelf niet kunnen missen.

Reden genoeg vonden wij om een brief te sturen aan SOS Verbouwing.

Dit was op een donderdag en meteen de maandag er na werden we door het programma gebeld. In de 2 weken die daarna volgde zijn de mensen van het programma 2x op bezoek geweest, 1x mensen van de redactie om het verhaal duidelijk te hebben en 1x mensen met verstand van bouw die het huis van de buren hebben bekeken. Wij hebben in deze weken allemaal smoesjes moeten bedenken want de buren mochten natuurlijk niets weten en niets vermoeden!

Het is allemaal enorm snel gegaan: tussen het schrijven van de brief en de dag dat om 7uur ’s ochtends de cameraploeg voor de deur stond zat 3 weken tijd…

Woensdag 7 april was de 1^e filmdag en is het gezin overvallen en 3 weken naar vakantiepark Calluna in Ommen gestuurd. Donderdag 8 en vrijdag 9 heeft een stucadoor de muren van de woonkamer gestuucd. Woensdag 14 april is er een opname geweest van het plaatsen van onder andere een grote balk die het gewicht van de badkamer kan dragen en zijn er shots genomen van ons terwijl we aan het klussen waren. Woensdag 21 april wordt er een nieuwe vloer in de woonkamer gelegd en maandag 26 april wordt er een nieuw plafond geplaatst.

Dinsdag 27 april is de dag van de oplevering

(ik weet niet wanneer jullie dit publiceren maar dit is natuurlijk allemaal geheim voor het gezin..)

Ondertussen zijn wij heel druk om onder andere de slaapkamer van Liam op te knappen zodat hij straks weer een leuk eigen kamertje heeft.

Familie van zowel Hans als Ageeth heeft geld ingezameld zodat wij materiaal kunnen kopen om de kamer op te knappen en wat leuke nieuwe dingen kunnen kopen voor de inrichting van de woonkamer.

Verder krijgen we soms klushulp uit onverwachte hoek, bijvoorbeeld een man van 78 die het gezin niet eens kent. Geweldig om te zien, vele handen maken licht werk en heel fijn om zo de buren een hart onder de riem te steken. Hopelijk is dit voor de buren een frisse nieuwe start, het was echt tijd dat het geluk nu weer eens aan hun kant staat!   

Papa 50 jaar / sept 2007

                                            

Wauw, waar blijft de tijd. Alweer bijna 10 jaar geleden..

                                                                                         29-09-2007

Ik hou van je pap ♥

Om je huid die al een beetje ouwig aan begint te voelen

Je toespelingen naar mama die je charmant maken, maar waarvan ik toch denk “hmm pap, moet dat nou..?”

Je getetter op zolder waar ik me na 2x hetzelfde riedeltje al aan erger maar eigenlijk ook wel schattig vind

Omdat je nu zonder gel al erg grijs bent hoor pap

Omdat ik ondanks dat je 50 bent nog steeds te horen krijg dat ”mijn vader er best goed uitziet..”

Je zo’n lieve gespierde spijker bent, omdat je niet meer sport maar ‘bankhangt’.

(hoewel ik liever zie dat je weer gaat sporten, das beter voor je)

Omdat je je niet zo bezorgd uit als mama maar ik aan kleine dingetjes merk dat jij toch ook wel bezorgd bent

Omdat je me af en toe nog even optilt en dan niet laat merken dat ik niet meer zo licht ben als 10 jaar geleden

Omdat je eens in de tijd zo naar dat ding op je vinger eruit zit te pulken

Omdat je smaak qua kleding somt nét iets anders is dan die van mama en mij J

Omdat je een voorbeeld voor me bent als ik me bedenk hoe sterk je bent terwijl je je zusje en vader jong verloren bent

Omdat je nooit klaagt, hoe moe of druk je ook bent

Omdat we samen ‘dop-ogen’ hebben

Omdat je altijd de bemiddelende rol hebt, in de meest uiteenlopende situaties

Omdat je zo ouwe-lullig op je fiets zit, zodat ik je van verre al herken J

Omdat wij elkaar begrijpen, omdat we allebei soms zo van de hak op de tak springen

Omdat je altijd, zonder dat ik daar om vraag, binnen no-time dingen hebt gemaakt of geregeld voor me

Omdat ik er nog wel eens aan terugdenk dat je liedjes voor me zong als kind, die ik nu nog steeds prachtig vind

Omdat ik daarmee af wil sluiten, want ik kan nog zoveel over je zeggen…

En dan gaat het niet meer over jou, want jij bent niet van zoveel woorden

Ik hoop dat ik nog lang van je mag blijven genieten pap, in goede gezondheid ♥

Puur Geluk

Puur Geluk

Een midweekje met mijn mooie zus naar Brabant. 2011.

Je helpt me de borden lezen en bent net zo opgelucht als ik wanneer je Kaatsheuvel op de borden ziet staan nadat ik verkeerd gereden ben.

We liggen samen compleet dubbel als onze luxe comfort home een kruiphol blijkt te zijn, we merken tegelijk op “past dat wel met jouw kont?”

Je maakt jouw typische bromgeluidjes als je op m’n rug door t water drijft.

We gaan samen in de sauna en genieten van de whirlpool.

Je schatert van t lachen omdat ik in de achtbaan gil en jij niet.

Wilt weten met wie ik aan het sms-en ben: “is dat een lekker ding?”

Begint vanuit het niets over mama in het ziekenhuis. Ja lieve meid, ik denk er ook elke dag nog even aan.

Zingt mee met K3.

Wijst me terecht als ik te lang zit te ‘laptoppen’, moet dat nou schatje

Neemt me als verrassing mee uit eten: “dan hoef je niet te koken”

Zegt na 1 slokje van mijn rode wijn dat je denkt dat je dronken wordt

De blikken van voorbijgangers ontgaan je wanneer je aandachtig naar me luistert als ik je voorlees terwijl je in m’n armen ligt

We bléren keihard mee op de terugweg in de auto. Jij sjanst met de vrachtwagenchauffeur naast ons in de file.

De laatste avond wil je graag bij me slapen

We keuvelen in bed over deze week. Over dat we vaker bij elkaar op de koffie zouden moeten gaan, over werk en andere heel normale zussen-dingen.

Je merkt vanuit het niets op dat je geen vriendje hebt. Ik vraag of je dat graag wilt.

Het blijft even stil en dan zeg je “ik denk het niet, want ik heb jou toch”

Je gaapt en ik zeg dat het tijd is om te gaan slapen.

“Jammer” hoor ik zacht.

Ik merk op dat ik je weer zal missen na deze week.

Jij zegt me dat dat niet hoeft: “ik ben toch altijd in je hart”

Wat een wijsheid heb jij toch in huis. En wat een waarheid ook.

Je pakt troostend m’n hand vast met die lieve kleine worstenpootjes van je.

Als ik na een tijdje aan je adem hoor dat je slaapt veeg ik een traan weg. Gelukstranen.

Een uur later wil ik me omdraaien, je hand grijpt me stevig vast

Wat zou t ook. Een paar uur minder slaap maar wel jouw warme slaaphandje vast.

“Weltrusten zus”

“Weltrusten schatje” zeg je slaperig terug.

De volgende ochtend kijk ik opzij en zie dat je m’n slaapmasker in hebt gepikt. Jij ligt zoals

elke ochtend deze week al even wakker, maar doet nu alsof je slaapt met een overdreven nepsnurk. Ik schiet hard in de lach, ‘t is meer masker dan gezicht wat ik zie met dat kleine koppie van je. En dan dat geluid!

Mijn dag begint met een trotse en gelukkige glimlach.

God kind, wat een pure levensgenieter ben jij toch.

En wat voel ik mij rijk met een zus als jij.

Lief kind.

Prachtig mens.

Heb je enig idee hoeveel ik van je hou?

Wat ben jij bijzonder.

Dus dit is liefde.

Dit is Puur Geluk

Bedankt dat jij mijn zus bent

                    

                                     

Overleven

Overleven (P. van Vliet)

Moet je hard zijn om te overleven

Tot de tanden toe bewapend voor je eigen veiligheid

Moet je sluw zijn om te overleven

Voor als het zover is, op het ergste voorbereid

Niemand meer vertrouwen

Altijd afstand houden

En overal op je hoede

Met dat ernstige vermoeden

Dat iedere belofte wordt gebroken met de tijd

Moet je hard zijn om te overleven

Knokken voor jezelf en alleen voor jouw belang

Zorgen dat je je nooit bloot zal geven

Je lach onder controle, je huilen in bedwang

Naar voren ellebogen

Kleppen voor je ogen

Nergens zwakke plekken

Honden, hoge hekken

En geloof, hoop en liefde achter het behang

We weten dat het allemaal kan kantelen

Naar die blijde boodschap van vrede en veiligheid

Naar het wonder van ontwapenen en ontmantelen

In die betere wereld van 'eenmaal komt de tijd'

Dat de liefde het zal winnen

Als we morgen maar beginnen

En dat wij met vertrouwen

Ook een toekomst kunnen bouwen

We weten het nog wel, maar het geloof zijn we kwijt

Want je moet hard zijn om te overleven

Onverschillig voor de wanhoop, onkwetsbaar voor verdriet

Met geen ander doel om naar te streven

Dan ieder voor zichzelf, verschanst op zijn gebied

Met niemand iets te maken

Koel berekenend schaken

Op kansen blijven loeren

Om de anderen te vloeren

Dan zal je overleven

Maar leven is dat niet...

Loslaten

Loslaten betekent niet dat het me niet meer uitmaakt

Het betekent dat ik het niet kan oplossen of doen

Loslaten betekent niet dat ik hem smeer

Het is het besef dat ik de ander ruimte geef

Loslaten is het niet onmogelijk maken

Maar het toestaan om te leren van menselijke consequenties

Loslaten is machteloosheid toegeven

Het geen betekent dat ik het resultaat niet in handen heb

Loslaten is niet proberen om een ander te veranderen of de schuld geven

Het is jezelf zo goed mogelijk maken

Loslaten is niet zorgen voor, maar geven om

Loslaten is niet oordelen, maar de ander toe te staan mens te zijn

Loslaten is niet in het middelpunt staan en alles beheersen

Maar het anderen mogelijk maken hun eigen lot te bepalen

Loslaten is niet de ander tegen zichzelf beschermen

Het is de ander toestaan de werkelijkheid onder ogen te zien

Loslaten is niet ontkennen, maar accepteren

Loslaten is niet alles naar mijn hand zetten, maar elke dag nemen zoals die komt en er mezelf gelukkig mee prijzen

Loslaten is niet anderen bekritiseren of regulieren

Maar worden wat ik droom te zijn

Loslaten is niet spijt hebben van het verleden

Maar groeien en leven voor de toekomst

Loslaten is minder vrezen en meer beminnen.

Kleine zusjes worden groot

April 2013 werd mijn 'kleine' zusje 25. Ik schreef het volgende voor haar:

Hoi kanjer.

.

Mijn  kleine zusje alweer 25 jaar.. Wat vliegt de tijd toch.

Zo’n klein droppie nog maar ondertussen stiekem ook al zo’n echte dame.

Klein droppie waar ik met heel mijn hart van hou.

Grote dame waar ik onwijs trots op ben.

Een paar weken geleden had ik je aan de telefoon, we hadden het over je feestje.

Je vroeg me of ik nog iets voor je ging lezen. Iets voorlezen? Ja, dat heb je bij mama toch ook gedaan?

Ja schat je hebt helemaal gelijk, en als jij graag wilt dat ik iets voorlees, dan doe ik dat.

Mag ook wel een klein stukje hoor, voegde je er nog aan toe. Maar je weet dat ik niet zo goed ben in een paar zinnen schrijven.

Omschrijven wat ik voor je voel en wat jij voor mij betekent kan niet in een paar zinnen lieverd.

25 jaar geleden was ik 2 jaar. Mijn 1^e herinneringen aan jou stammen van wat later, ik was 4 jaar jij was 2. Van de foto’s van toen straalt al af dat we gek op elkaar waren.

Ik heb me toen ik klein was nooit zo gerealiseerd dat je anders was, wel dat je bijzonder was. Maar ik dacht dat elke zus dat met haar zusje had.

Toen ik 10,11 jaar was maakte de omgeving pijnlijk duidelijk dat ik niet alleen een bijzonder, maar ook een ander zusje had. We liepen vanuit school naar huis. Een groepje jongens riep ons na “stom mongolenkind, mongool!”. Ik liep snel met je door. Dit gebeurde meestal als ik alleen was, het maakte me woedend dat ze dit nu deden met mijn kleine lieve kwetsbare zusje naast me. Toen jij vroeg “wat is mongool?” knapte er iets in me. Ik liep op 1 van de jongens af, gaf hem een trap zo hard als ik kon tegen zijn schenen, pakte je handje en we liepen weer verder.

Ik denk en hoop dat jij dit niet met hetzelfde bewustzijn als mij hebt meegemaakt. Ik zal het echter nooit vergeten.

Altijd al ben je bijzonder voor me geweest en altijd al ben ik trots op je geweest. Kinderen vroegen me wel eens, met name op de middelbare schoolleeftijd: “zou je niet een gewoon zusje willen hebben?”. Ik vond dat zo’n belachelijke vraag! Hoe konden ze dat nou vragen: een beter, fijner en liever zusje bestond er niet. Dat meende ik uit de grond van mijn hart.
Natuurlijk, toen ik zo’n 16, 17 was en vriendinnen met hun zusje gingen shoppen of uit gingen, heb ik wel eens gedacht “hoe zou het zijn?”. Maar wat kan er nou op tegen een zus die je aanvoelt zonder woorden? In dezelfde periode zat ik niet lekker in mijn vel, niemand dit. Jij wel. Jij voelde feilloos aan als ik op mijn kamertje stilletjes zat te huilen. Jij kwam dan geruisloos mijn kamertje binnengeslopen, zei niets en gaf me een knuffel.

Geloof me, dit gevoel is zoveel meer waard dan wat dan ook.

Tuurlijk was het wel eens moeilijk, een bijzondere zus. Jij ging naar de Boslustschool in Ommen waar ook kinderen zaten met moeilijk gedrag. Jij had dat niet en was een makkelijk doelwit. Dan kwam je thuis met een kapotte tas, dan weer met een kapotte bril. ’s Ochtends bij het busje huilde je dat je niet heen wilde. Ik vergeet dat moment nooit meer.

Hetzelfde geldt voor het moment, een paar jaar later, dat jij je voor het eerst leek te realiseren dat je anders was. Je begon vragen te stellen “mama, ze zeggen dat ik gehandicapt ben, maar dat is toch niet zo, ik zit toch niet in een rolstoel?”. Of “Lycke, wat is een mongool?”. We waren eerlijk tegen je, legden je uit hoe het zit en benadrukten daarbij dat je net zoveel waard bent als iedereen.

Toch zag ik je pijn. Dat ging door merg en been, ik zag het aan papa en mama en voelde het zelf ook.

In de loop van de jaren kwamen er nog wel eens vragen voorbij waaruit blijkt hoe bijzonder je bent. Met kerst keek je naar mij en Martijn, dan naar papa en mama en dan zie je dat er iets in je koppie gaande is. En ja hoor “Lyck, denk je dat ik altijd alleen blijf?”. Soms denk ik wel eens, het zou makkelijker zijn als je iets minder slim was, dan zou je je niet eens bewust zijn van het feit dat jij alleen was en mama en ik iemand naast ons hadden. Of misschien een nog slimmere meid, dat je zou weten voor mij loopt er ook wel iemand rond.

Bijzonder aan je vind ik ook je twee kanten. Een volwassenheid soms waar je u tegen zegt. Dan begin je over iets in het nieuws waarvan ik denk “pardon? Je hebt DS, gedraag je daar eens even naar, hallo zeg, gaan we het nu hebben over een zwaar onderwerp in het wereldnieuws?”. Maar 5 minuten later kon je dan vol spanning naar Mega Mindy kijken. Prachtig. Van allebei je kanten hou ik even veel.

Het allermooiste vind ik je puurheid, je echtheid, het niet veroordelen maar alles en iedereen nemen zoals het is. Dik dun, klein groot, je ziet het wel, maar neemt het aan als een gegeven, verbindt er geen oordeel aan zoals wij mensen zonder DS toch geneigd zijn.

Benoemd dingen gewoon zoals ze zijn, zodat het daarna geen issue meer is. “Jeetje wat een dikke kont. Maar geef niets hoor, ik vind je wel lief”. Of “ Ajj, wat veel pukkels, doet het pijn? Nee hoor, antwoord die persoon, doet geen pijn. Oke gelukkig. Mag ik je een kus geven? Ja hoor. Smak, kus erop”. Dat bedoel ik nou, je laat iedereen zo in zijn waarde. Hoewel, soms zorgt het ook wel eens voor een oeps-momentje. Ik weet nog dat we jaren terug met zijn tweeën in de Hema stonden en er een man met een dikke buik voor ons stond. Ik zag je kijken. Naar de buik, en weer naar mij. En toen zei je, net iets te hard “ Lycke mannen kunnen toch niet zwanger worden”? Haha je bent me er 1.

Als ik mensen over je vertel zeg ik er altijd bij ‘als iedereen was zoals mijn zusje, zouden er geen oorlogen zijn’. Voor mij ben je dan ook een groot voorbeeld lieverd. Jezelf zijn, anderen in hun waarde laten, wat een groot goed bezit jij. En grenzeloze liefde. Want iedereen die jou ontmoet, word een klein beetje verliefd op je.
Net als ik, al 25 jaar. Want lieverd: jij blijft altijd mijn nummer 1.

Niets biedt meer troost dan jij, het zonnetje in huis, altijd al geweest. Was jij boven op je kamertje aan het spelen en hoorde mama en mij kibbelen, kwam je naar beneden “ waarom zitten jullie nu ruzie te maken, de zon schijnt hoor!”. Jeetje kind, wat een waarheid.

Toen mama ziek was was je ook zo’n mooie aanvulling, zo’n waardevol onderdeel van ons gezin. Papa en ik praatten met elkaar, gaven mama een knuffel.. Maar jouw knuffel, een beter medicijn bestaat er niet. Dat heb ik in mijn ziekenhuisperiode ook weer mogen ervaren. Als jij naast me lag in het ziekenhuisbed had ik een soort rust over me die ik niet goed kan verwoorden. Zonder woorden straal jij uit “het komt wel goed”. En zelfs op de momenten dat het voor mij even niet zo voelde, kreeg ik die rust over me als jij naast me lag.

Soms vind ik het moeilijk dat ik zo weinig voor jou lijk te kunnen doen, vooral als jij het moeilijk hebt. Jouw onzekerheid en verdriet kunnen we op die momenten van pijn niet wegnemen. Jij zat op het bankje voor je appartementje terwijl papa je ging vertellen dat mama wel iets meer ziek was dan een beetje. Ik zag een soort radeloosheid in je ogen en zou niets liever willen dan dat bij je wegnemen. Die blik zie ik nog wel eens, de ziekte van mama en van mij heeft ons allemaal wat kwetsbaarder gemaakt, wat alerter, misschien wat eerder ongerust. Maar jou ook, terwijl we dat jou zo graag hadden willen besparen. Heeft mama griep, vraag je mij aan de telefoon “ze gaat toch niet dood he?”. Zie je dat ik moe ben, zeg je “ik wil wel dat je goed op jezelf past, ik wil niet weer dat je in het ziekenhuis ligt” . Ik vind dat best moeilijk, zoals jij ons rust kunt geven, zo is dat andersom lastiger.

Gelukkig ben je een enorme levensgenieter. Als ik alles ga benoemen waar jij van geniet, dan wordt het echt een veel te lang verhaal. Niet alleen van een kaartje, maar ook van een cadeautje, een theetje in de stad, een HHC-wedstrijd, tv kijken met Annet, een weekendje weg met mij, op vakantie met papa en mama of ons vieren, een spelletje, naar de bios, lunchen, telefoontje, waar word jij eigenlijk niet blij van schat. Sinds kort is daar het smsen bijgekomen. 1 smsje van jou kan mijn dag echt helemaal goedmaken. Soms kan ik niet geloven dat jij dat echt hebt getypt. Foutloos, en zo volwassen. Dan vraag je of ik nog moet werken, ja ik heb morgen vroege dienst. Sms je terug “dat wordt dan op tijd naar bed vanavond schatje”. Elke keer weer komt er een golf van geluk door me heen als ik van jou dit soort smsjes krijg.

Ik heb je nog zoveel verder op zien bloeien en zien groeien sinds je op de Bisschopshof woont. Je hebt het er zo naar je zin, met de medebewoners, de goede zorgen van de begeleiding. Het is zo fijn om als zus je zusje met een goed gevoel achter te kunnen laten, op een plek is die voor jou echt je thuis is.

Een vrolijk, blij kind, dat is hoe iedereen je ziet. En daar ben ik zo trots op, dat ik kan zeggen: dat is mijn zusje. Daar heb je geen idee van schat.

Ik geniet enorm van alle dingen we samen doen. Daar hoort inmiddels ook het samen shoppen of dansen bij, dus eigenlijk heb ik een heel gewoon zusje. Gewoon een heel bijzonder zusje.

Lieve schat, ik hou van je en ben trots op je.

Proost op jouw verjaardag en dat we nog maar heeeeeel veel fijne dingen mogen doen als gezin en met ons tweetjes. Dat je voor alle mensen om je heen nog maar heel lang het zonnetje in huis mag zijn.

Zussenliefde

In maart 2011 ben ik met Merlin een weekendje weg geweest. Gedurende het weekend schrijf ik wat aantekeningen op, ze heeft altijd prachtige uitspraken die je na afloop nooit meer zo na kunt vertellen. Om dit toch te kunnen doen schreef ik ze een weekend lang op:

Ik lig heerlijk Lyck, dit noem ik altijd bankzaken (hahaha, prachtige woordspeling drol)

Tijdens All you need is love: Oei, jij hebt geen vriendje he Lyck? Nee dat klopt. Gelukkig maar dat je mij hebt he! Zo’n lieve zus! Haha lekker bescheiden ook.. Maar gelijk heeft ze!

Samen haar verjaardagscadeautjes uitzoeken: “Lyck dan doe ik wel gewoon alsof het een verrassing is hoor”

Schaterlachen met Funniest Home Video’s

We vertellen elkaar geheimpjes over jongens. Ik noem Gepko. Je ziet haar even denken:
Gepko, Hilco.. “alweer een ko?” 

We lopen in het park, hand in hand. Ze kijkt om zich heen naar andere mensen, kijkt naar mij en zegt dan “is dit niet burgerlijk Lyck?”

Plotseling een traan en een angstig koppie: "Lyck, je blijft toch wel bij me he?"
Ja natuurlijk lieverd, waarom vraag je dat? "Ik ben nog bang van je ongeluk"..
Sinds t gebeuren rondom mama zit de schrik er goed in, af en toe steekt dat even de kop op.

Ga je nog streepjes in mn haar maken Lyck? En na het verven en uitleggen dat het Coupe Soleil heet: Staat leuk he, die Coupelei!

"Lekker warm he schat.. Ik wil elke nacht wel bij je slapen. Zou ik in Zwolle komen wonen?"

En dan nog tussendoor steeds hartverwarmende zinnetjes als…  Ik vind je mooi – je ruikt lekker – ik voel me fijn bij je – ik wil elk weekend wel bij jou zijn – je bank ligt zo fijn – je zorgt zo goed voor me – je zingt zo mooi – je bent echt maf – je bent zo zacht - je huis is zo gezellig….. en zo verder.

Kortom: het was weer een heerlijk weekend!

Ik heb het al eens eerder gezegd maar.. dit noem ik nou liefde!

Hersenspinsel afstudeerperiode

Klooster!

Onderstaande is geschreven tijdens mijn afstudeerperiode in 2010. Ik woonde met 4 jongens in een studentenhuis, wat heb ik daar een gave tijd gehad. Een meidenhuis zou niets voor mij zijn geweest: gekat om shampoo of mascara, nee dank je. Die rommel en viezigheid van de mannen nam ik dan maar voor lief. Avonden lang met avondeten op schoot Friends kijken, de jongens die mijn neurotische en autistische kant testen door als ik thuis kwam van werk de potjes in mijn kamer net even anders neer te zetten (bij wijze van test hoe lang het duurde voordat ik het weer terugzette 'zoals het hoorde' haha) Max die om 03.00uur 's nachts na het stappen springend op mijn bed in zij Musketier-pakkie vertelt dat er leuke chickies waren op het feest, stiekem gevoos met Michel waar Max en Henk niets van wisten.. och och het is wat.
Fantastisch, ik had het nooit willen missen. Blij dat ik toen mijn hart heb gevolgd. Ik was nog net 17 toen ik in Hardenberg op mijzelf ging wonen. Vaak dacht ik, Hardenberg, is dit het nou? Maar ja, ik had een prima huisje en op kamers gaan was enerzijds niet noodzakelijk omdat ik in een half uurtje met de trein in Zwolle was, anderzijds kostte een kamer net zoveel of nog meer dan mijn huisje met tuin en alles voor mijzelf! Daarnaast was ik al 23, 24. Best oud om nog op kamers te gaan. Toch zette ik de stap. Mama's ziek zijn deed mij realiseren hoe belangrijk het is om Nu te leven.

Het was een uitputtingsslag: een verantwoordelijke baan met late en vroege diensten, afstuderen, niets willen missen van alle gezelligheid.. Maar het was het meer dan waard! 

Dit stukje tekst vond ik terug, geschreven in de half jaar afstudeer-verlenging op het HBO:

100% focus..

Wat is dat inmiddels een ver-van-mn-bed-show geworden zeg…

Hoe braaf ik tot ruim een halfjaar geleden altijd m’n dingen deed en discipline had,

hoe ver dat de afgelopen 7,8 maanden te zoeken was..

Wat kan de tijd dan vliegen!

Natuurlijk, dat mijn studie de 1^e 3 maanden na het hartinfarct van mams stil lag

is heel begrijpelijk en was ook een bewuste keus.

Maar toen ik hier in Zwolle kwam wonen dacht ik de boel gewoon weer op te pakken..

Niet dus! De combinatie van 100 andere, veel leukere, dingen dan studie in combinatie met een concentratievermogen van nul komma nul heeft er toe geleid dat die 3 maanden zijn uitgegroeid tot ruim een halfjaar… :O

Had me dat scenario een jaar geleden voorgehouden en ik had je echt voor gek verklaard: ik ben een doorbijter en als ik een doel heb moet het al heel gek lopen wil ik die niet halen.

Toch had ik het niet willen missen, wat een ontdekkingsreis: Lycke die niet meer op zoek is naar een 10 maar al lang tevreden zou zijn met een 6.. Wie had dat ooit gedacht!

Lycke die geen genoeg kan krijgen van kroegen, stappen, feestjes noem het maar op…

Ik moet er zelf hard om lachen, het was geweldig! Wat een excuses had ik elke keer weer voor mezelf bedacht om toch vooral niets te missen van alle gezelligheid.. haha.

Volledig onbevangen en misschien ergens wel een inhaalslag, heerlijk!

Ondanks vele goede voornemens (“vanaf maandag ga ik echt goed bezig”  “ik zeg nu echt vaker nee” enz enz) waren de verleidingen veeeel te groot..

Sja, had ik maar in Hardenberg moeten blijven wonen ;)

Inmiddels raakt het geldpotje leeg en druppelt de discipline daarentegen langzaam weer binnen: heerlijk om na een avondje sporten totaal gesloopt thuis te komen (dat heeft echt wel bijna 2 jaar op een laag pitje gestaan) en nog fijner  dat nu dat stukje Lycke weer boven komt die ik altijd hoop te behouden:

Dingen aanpakken, ergens voor gaan.

Iedereen weet wel dat ik van jongs af aan al graag ontwikkelingswerk wilde doen en daarnaast blader ik soms hele nachten door reismagazines: wat heb je toch veel mooie plekken op de wereld en wat zou het toch gaaf zijn om daar binnen afzienbare tijd wat van te zien..

Ja Lyck, daar is wel geld voor nodig. Dús een baan… Dús dat papiertje….

En aangezien ik die halve voornemens en dat halve werk van mezelf inmiddels wel ken waarschuw ik jullie voor mijn leven als non de komende maanden ;-)

Natuurlijk staan er nog gezellige dingen in mijn agendaatje zoals verjaardag, Tapas eten, lunchen in de stad,  4 dagen Parijs…. Enz.

Dus maak je geen zorgen, een kluizenaarsbestaan zal ik niet leiden.

Maar dan weten jullie dus waar ik uithang!

In ‘t tijdelijke klooster aan de van Ittersumstraat  :-)

Het gerafelde hart

Verhaal van het gerafeld hart

Er was eens een jongeman die beweerde dat hij het mooiste hart had van de hele vallei. Regelmatig toonde hij het aan iedereen die het maar wou zien.

Op een dag had een grote menigte zich midden in het dorp om de jongeman verzameld. Ze bewonderden zijn hart en ze waren het allemaal met hem eens: zijn hart was prachtig! Er zat geen schrammetje óp zijn hart of wond ín zijn hart.  Ze waren het er allemaal over eens dat dit het mooiste hart was dat ze ooit gezien hadden. De jongeman was er erg trots op en pochte honderduit over zijn mooie en perfecte hart.

Op een bepaald moment stapte er een oude man uit de menigte naar voren en zei: “Waarom is jouw hart niet zo mooi als de mijne?” De menigte en de jongeman keken verbaasd naar het hart van de oude man. Het sloeg krachtig, maar het zat vol littekens en er waren plaatsen bij waar er stukken uit waren gehaald en andere stukken in wa-ren gezet. Deze stukken pasten er niet mooi in; er waren kieren en de hoeken waren rafelig. Er waren zelfs gaten in zijn hart omdat er hele stukken misten. De mensen keken verbaasd. Hoe kun je zeggen dat jouw hart het allermooiste is, dachten ze.

De jongeman keek naar het hart van de oude man en zag de staat waarin het verkeer-de en lachte: “Je maakt zeker een grapje,” zei hij, “vergelijk jouw hart eens met het mijne. Die van mij is gaaf en perfect en de jouwe is een puinhoop vol littekens en scheuren.”

“Ja,” zei de oude man, “jouw hart ziet er perfect uit, maar ik zou niet met je willen ruilen.” “Kijk” sprak hij, “elk litteken vertegenwoordigt een persoon aan wie ik mijn liefde gegeven heb: ik scheur een stukje uit mijn hart en geef het aan die persoon en vaak geven ze een stukje van hun hart aan mij terug om zo de lege plaats op te vullen. Maar de stukjes zijn niet precies hetzelfde. Ik heb gerafelde hoeken, dat ben ik met je eens, maar het herinnert me er aan dat we liefde met elkaar hebben gedeeld.

Soms geef ik een stukje van mijn hart weg en heeft de ander me geen stukje van zijn hart teruggegeven. Dat zijn de lege gaten; het geven van liefde is een risico. Ook al zijn die gaten in mijn hart pijnlijk, ze blijven open. Het herinnert me er aan dat ik ook liefde voor deze mensen heb en ik hoop dat ze op een dag zullen terugkeren en het gat zullen opvullen.” “Zo,” zei hij “zie je nu wat echte schoonheid is?”

De jongeman stond roerloos en tranen rolden over zijn wangen. Hij liep naar de oude man toe, greep in zijn gave hart en scheurde er een stuk uit.  Hij bood het aan de oude man aan met trillende handen.  De oude man nam zijn offer aan, plaatste het in zijn eigen hart. Hij nam een ander stuk uit zijn hart en plaatste het in de wond van het hart van de jongeman. Het paste wel niet perfect, er zaten wat rafels aan, maar de jongeman keek naar zijn hart, niet meer perfect, maar mooier als voorheen, omdat de liefde van de oude man nu ook door zijn hart stroomde. Ze omhelsden elkaar en wandelden zij aan zij weg…

Uit: Met mijn ziel onder de arm, Riet Fidelaars-Jaspers

Vlees een keertje over slaan

Goede redenen om een keertje vlees over te slaan..

Wist je bijvoorbeeld dat:

- Als je ‘s avonds je stukje vlees laat staan, je 16 mensen kunt voeden?
Het graan, gras en de andere gewassen die koeien, kippen en varkens eten, kan direct aan de personen worden gegeven in plaats van aan de dieren.

- Een kilo kattenvoer tegenwoordig duurder is dan een kilo kipfilets?
- Er een belletje zou moeten gaan rinkelen als een fles water duurder is dan een pak melk?

En dan nog wat schrikbarende cijfers:
- De bio-industrie meer vervuilende gassen uitstoten dan alle auto’s en openbaar vervoer bij elkaar?
- Het 20.000 liter water kost om 1 kilo vlees te produceren?
- Meer dan 70% van het Amazone regenwoud al is opgeofferd aan de productie van vlees?

Carpe Diem

Carpe diem!

Als je alles weten zou
van morgen, overmorgen
dan had je vast niet minder,
maar nog levensgroter zorgen.

Als je alles voelen zou
wat morgen komen moet,
dan had je gisteren verloren,
al je levensmoed.

Niet gisteren, niet morgen
maar je leeft er midden in,
vandaag is nu en elke morgen,
Is een nieuw begin. 

The organic effect

The organic effect - het effect van biologisch eten

Interessant filmpje, duurt maar 1,5 minuut:

https://youtu.be/oB6fUqmyKC8

"Het Zweedse Coop liet een onderzoek uitvoeren bij een Zweeds gezin dat niets biologisch at. De moeder getuigt dat ze geen bio koopt omdat het duurder is en zij een groot gezin heeft. Wanneer ze twee weken lang alles biologisch eten, dalen de hoge gehaltes aan insecticiden, fungiciden en plantengroeiregelaars in hun urine plotseling naar nul. De gezinsleden zijn geschrokken.

De onderzoekers analyseerden twee weken lang de urine van de gezinsleden. Gemiddeld bevatten de monsters na twee weken maar liefst 9,5 keer minder pesticiden. Sommige stoffen verdwenen zelfs al na een dag uit het lichaam.

Afzonderlijk kan een kleine hoeveelheid pesticide in het lichaam geen kwaad volgens het onderzoeksrapport, maar over de combinatie van al die kleine hoeveelheden is nog maar weinig bekend.

Zelfs voor een gezin met een bescheiden inkomen is het mogelijk om veel biologisch te eten, al vergt het wel wat aanpassing van je gewoontes. Als je minder vlees eet (maar beter vlees), minder snoep en koekjes en als je seizoensgebonden fruit en groente koopt, kost het niet meer dan normaal.

Als je rechtstreeks van de boer koopt of met een wekelijks groentepakket, kom je zelfs goedkoper uit. Zodra je beseft dat voeding niet iets is om op te besparen, maar een geweldige investering is in je gezondheid en die van je kinderen, lukt het vanzelf."

Landbouwgif komt helaas nog steeds regelmatig voor op producten die in de supermarkt te koop zijn. Deze bestrijdingsmiddelen bestaan uit een brede waaier aan stoffen die giftig is voor mensen doordat ze hormoonverstorende, kankerverwekkende of neurotoxische werking hebben. Het is niet ongewoon dat er tussen de 5 en 13 verschillende soorten gif op met name fruit gevonden worden. Het loont dus kritisch te kijken naar wat je koopt en waar je het koopt.

Het ene product wordt veel meer bespoten dan het andere product. Aardappels worden bijvoorbeeld erg veel bespoten en avocados weer veel minder. Als je dit weet kun je bewustere keuzes maken en het ene product wel biologisch kopen en het andere (toch nog) niet.

Kijk daarnaast ook waar het product vandaan komt. Van met name Spanje, Egypte, Marokko en Griekenland is bekend dat groente en fruit veel bespoten worden, vaak met pesticiden die niet in Nederland gebruikt mogen worden. Nederlandse producten zijn vaak relatief schoon. Nog een argument om dus vooral Nederlands fruit en groente te kopen.

Meest bespoten
Aalbessen, aardappels, aardbeien, andijvie, appels, citroenen, druiven, frambozen, grapefruit, kersen, komkommer, mandarijnen, nectarines, paprika, pepers, peren, perzik, selderie, sinaasappels, sla, spinazie, wortels.

Minder bespoten
Ananas, asperges, avocado’s, banaan, bloemkool, broccoli, champignons, erwten, kiwi, mais, mango, meloen, passievruchten, pruimen, rode kool, venkel, witlof, witte kool, uien, zwarte bessen.

De apotheek van God/ de natuur

De apotheek van God / de natuur

Tijdens een rondreis in Marokko in 2011 heb ik Jan en Lies leren kennen. 'Opa en oma Marokko'.
We hebben na de reis contact gehouden en Lies stuurde mij deze slideshow toe:

http://www.slideshare.net/MaxMesman/de-apotheek-van-god

Heel mooi hoe de relatie tussen groenten/fruit en de functie voor ons lichaam wordt weergegeven!

Onvoorwaardelijke lach - Lotte Keizer

Onvoorwaardelijke lach - Lotte Keizer

Ik las dit jaren terug in de Metro en gaf me een brok in de keel. Prachtig.
"Het is niet zo dat zij iets niet heeft dat wij wel hebben, maar het is zo dat wij iets niet hebben wat zij wel heeft".
 
Mijn zusje is 18 jaar. Ze is officieel volwassen, maar onofficieel zal ze nooit volwassen worden. Tenminste niet als volwassen zijn betekent dat je je eigen beslissingen mag maken, alcohol mag drinken en je rijbewijs kunt halen. Ze is niet volwassen, maar ze is ook geen kind. Mijn zusje, Lara, is tijdloos. Een tijdloos meisje met een onvoorwaardelijke lach op haar gezicht. Tijdloos ben je als je niet denkt aan later, aan wat je nog moet doen. Je bent tijdloos als je niet denkt aan vroeger, aan wat je hebt gedaan. Een onvoorwaardelijke lach heb je wanneer je blij bent met het moment, met de dingen om je heen. Ik zal nooit tijdloos met een onvoorwaardelijke lach kunnen zijn.

Lara is meervoudig gehandicapt. Ze kan niet lopen, ze kan niet praten en het is moeilijk voor haar om te communiceren. Wanneer ik mensen het verhaal van Lara vertel zijn de reacties altijd hetzelfde. Het is zielig. Lara is niet gehandicapt geboren: ooit was ze een meisje van één jaar dat op het punt stond om te leren praten en lopen. Dat leerproces heeft ze nooit voltooid. Wat zij wel heeft voltooid is het licht zien in het leven. Iets wat velen van ons, lopende en pratende mensen, misschien nooit zullen voltooien. 
Wij denken in kaders en die kaders bepalen wat ons gelukkig maakt. Wat moet het vreselijk zijn als je niet kunt doen wat je wilt of niet kan zeggen wat je wilt. Maar is dat zo? Of denken wij dat omdat wij iets niet hebben dat mensen zoals Lara wel hebben? Misschien denken wij dat, omdat we moeilijk buiten ons kader kunnen treden. Wij missen dat stukje acceptatie, het gevoel dat alles goed is zoals het is. Wij maken ons druk over wat de toekomst ons zal bieden of wat het verleden ons heeft gebracht. Maar stel dat je je daar niet druk over maakt, is het dan zielig dat je niet kan lopen of kan praten?

Als ik in Lara haar ogen kijk, dan zie ik licht. Een glinstering die ontbreekt in de ogen van ieder ander. Ze lacht om kleine dingen, ze toont verwondering. Ze maakt zich niet druk. Ze is niet zielig. Misschien dat wij degenen zijn die zielig zijn. Het is niet zo dat zij iets niet heeft dat wij wel hebben, maar het is zo dat wij iets niet hebben wat zij wel heeft.

Top 5 spijtbetuigingen van stervenden

Ik ben al een tijdje voornemens om het boek 'Als ik het leven over mocht doen' te lezen

(origineel: the top 5 regrets of the dying' - Bronnie Ware)

Gaat over iemand die in de palliatieve (stervensbegeleiding) zorg werkt en dat mensen opvallend vaak van dezelfde dingen spijt hebben in hun leven

Ik vond deze top, eigenlijk een heel korte versie van het boek dus.

Mooi en inspirerend:

1. Ik zou willen dat ik de moed gehad had, om een ‘waar’ leven te leven. En niet het leven dat ánderen van me verwachten.

“Dit was feitelijk het meest voorkomende spijtpunt. Wanneer mensen zich realiseren dat hun leven bijna voorbij is, en er klaarblijkelijk helder op terug kunnen kijken, dat is het ook eenvoudig om te zien hoeveel onvervulde dromen er nog zijn. De meeste mensen waren nog niet in staat geweest om maar de helft van hun dromen te eren en gingen sterven met het idee dat dit kwam door de keuzes die ze niet, of wél gemaakt hadden. Gezondheid rijkt een ongelooflijke vrijheid aan, die weinigen zich realiseren, totdat mensen tot de ontdekking komen dat ze deze vrijheid kwijt zijn.”

2. Ik zou willen dat ik niet zo hard gewerkt had.

“Deze wens kwam uit de mond van elke patient die ik heb verpleegd. Ze misten de onbevangen jeugd en de kameraadschap van hun ouders. Vrouwen spraken ook over dit gemis en deze spijt, maar omdat deze vooral uit een oudere generatie kwam, bleken het vrouwen te zijn die niet eens als kostwinners hadden geleefd. Maar álle mannen die ik heb verpleegd, hadden diep en diep spijt van het besteden van zoveel tijd aan het lopen in de de tredmolen van het kostwinnerschap.”

3.Ik zou willen dat ik de moed gehad had om mijn gevoelens te uiten.

“Veel mensen bleken gevoelens te hebben onderdrukt, teneinde de lieve vrede te bewaren met anderen. Het resultaat daarvan was dat ze een middelmatig bestaan hadden geleefd, en nooit in staat waren geweest om zichzelf  te worden.. En velen bleken ziektes te hebben ontwikkeld, als gevolg van de bitterheid en wrok die ze daardoor bij zich droegen.”

4. Ik zou willen dat ik contact was gebleven met mijn vrienden.

“Vaak waren ze niet in staat om zich de volledige waarde van oude vriendschappen te realiseren, totdat ze in de laatste weken van hun leven waren belandt. Het bleek dan vaak niet meer mogelijk om hun oude vrienden op te sporen.. Veel van deze mensen hadden zich zo in hun levens vast gebeten, dat zij deze ‘gouden vriendschappen’ hadden laten wegglippen door de jaren heen. Er waren diepe spijtgevoelens over het niet op de juiste manier waarderen van de vriendschappen; het niet besteden van genoeg tijd en inspanningen eraan. Iedereen mist zijn vriendschappen als hij stervende is.”

5. Ik zou willen dat ik mezelf meer had toégestaan om gelukkig te worden.

“Ook weer een verrassend veel voorkomende, en dus ‘normale’ wens van de stervenden. Velen van deze stervenden realiseerden zich niet, dat het bereiken van geluk, een keuze is. Ze waren verzand in oude patronen en gewoontes. Het zogenoemde ‘comfort’ van de familieband, had hun emoties overgenomen, evenals hun fysieke levens. De ángst voor verandering had hen ánderen ervan weten te overtuigen, evenals zichzelf.., dat ze tevreden waren, terwijl ze diep van binnen, voluit wilden lachen en idiotie in hun leven hadden willen hebben..”

Food waist

Voedselverspilling - het weggooien van voedsel dat nog goed en eetbaar is.

In de wereld wordt 1/3 van het geproduceerde voedsel weggegooid.. Gemiddeld gooien Nederlanders ongeveer 15% van het door hen gekochte voedsel weg. Dit komt neer op ongeveer 50 kg voedsel per persoon per jaar.

Even een paar feiten:

• 50 kg eten per persoon per jaar beland in de prullenbak.. Dit is nog exclusief dranken die we door de gootsteen spoelen (koffie, thee, fris, wijn, bier, limonade, etc.).
• Dit komt neer op 0,8 miljard kg per jaar, 2,5 miljard euro aan eetbaar voedsel. Dit betekent 350,- per huishouden en 155,- per persoon.
• Naast de 2,5 miljard euro aan verspilling door consumenten wordt ook nog eens ongeveer 2 miljard euro in de rest van de voedselketen verspild. In totaal komt dit neer op ongeveer € 4,4 miljard per jaar aan voedselverspilling.
• 20% van de mensen (1 0p de 5) kijkt na de houdbaarheidsdatum niet meer of een product nog goed is (kleur, geur, smaak) maar gooit het direct weg

Ecologische, economische en sociale gevolgen van voedselverspilling.

Economische gevolg Onnodig voedselafval veroorzaakt hoge kosten voor afvalbeheer: het onderhoud van stortplaatsen (waar het voedselafval meestal terecht komt) maar ook transportkosten, operationele kosten in de zuiveringsinstallaties, en in sommige gevallen de kosten van afvalscheiding.

Milieubelasting Voedselproductie en -consumptie in de EU genereert 20% tot 30% van de Europese milieubelasting. Met voedsel gooi je niet alleen geld weg, maar ook de energie die in de teelt, verpakking, transport, koeling en bereiding van voedsel is gestoken. Met elke kilo voedsel die je weggooit, gooi je eigenlijk 1,3 liter benzine weg. In de top 3 van producten die (gezien de hoeveelheid die ervan verspild wordt) het meest bijdragen aan de klimaatbelasting door verspilling staat vlees bovenaan, gevolgd door zuivel en groente. De klimaatbelasting van deze top drie draagt voor meer dan de helft bij aan de totale klimaatbelasting van verspilling. Met het terugdringen van de verspilling van met name deze productgroepen is dus klimaatwinst te behalen.

Sociale gevolgen Het verspillen van voedsel versus wereldwijde financiële crisis, stijgende voedselprijzen en internationale voedseltekorten. 1/3 tot de helft van alle huidige voedselproductie eindigt verspild. En dat terwijl 868 miljoen mensen, of 12% van de wereldbevolking, ondervoed is. Kwaliteitsstandaarden van voedsel van grotere instanties bepalen de afname en verspilling van de landbouwgewassen. Voedsel dat esthetisch of in kwaliteit, zoals wanneer het een plekje heeft, afwijkt van de norm wordt in de meeste gevallen verspild en komt überhaupt al niet bij de consument terecht. Boeren in veel landen kunnen hierdoor maar een deel van hun oogst verkopen aan bedrijven uit westerse landen. Dit komt doordat de consument liever geen kromme komkommers of appels met een bruin vlekje koopt.

Fast fashion - the true cost

Ik wil niet langer dat er mensen verminkt raken door het dag in dag uit verven van mijn kleding. Ik wil niet langer dat er mensen dood gaan omdat zij in onveilige omstandigheden (zoals sweatshops) 70-80 uur per week aan mijn kleding moeten werken. Ik wil niet langer dat mensen honger lijden doordat ik zo veel en zo goedkoop mogelijk kleding koop.

Daarom koop ik minder, meer duurzame en zoveel mogelijk eerlijke kleding Wist je dat.. - voor 1 spijkerbroek met shirt een halve kilo gif en 10.000 liter water nodig is - het minimumloon in Bangladesh 15 euro per maand is terwijl je voor de basis leefkosten 46 euro per persoon nodig hebt en 91 euro om een gezin te onderhouden (hiervoor zouden ze dus 33 uur per dag of 176 uur per week moeten werken) - wij per jaar 124 miljoen kilo kleding weggooien, dus 7,5 kilo per persoon - 40 miljoen mensen wereldwijd in de kledingindustrie werken - we in Nederland 150 miljoen kilo wasmiddel per jaar kopen wat uiteindelijk allemaal in het (riool)water terecht komt - voordat jij vanochtend je onderbroek aan trok, het al door 170 handen is aangeraakt - vrouwen bezitten gemiddeld 17 tassen tegelijk, we kopen gemiddels 3 handtassen per jaar en we geven in ons leven 4500 euro aan tassen uit - per jaar geven we in Nl 1,2 miljard euro aan sieraden en horloges uit, 160 euro per huishouden

“Small changes can make big impact”

Kijktip: The true cost Leestip: Talking dress

#biocotton (biologisch katoen wordt verbouwd geteeld zonder chemische middelen en pesticiden) #conscious #fairtrade

www.rankabrand.nl

Dierproef-vrij?

Je zou misschien denken dat alle cosmetica in Nederland dierproefvrij is, omdat dierproeven in de EU op cosmetica sinds 2013 verboden zijn. Helaas is dit nog niet het geval, omdat veel bedrijven sinds het verbod in de EU nu in het buitenland op dieren testen, om zo nieuwe ingrediënten en producten te ontwikkelen voor overige markten.

De volgende merken testen niet op dieren, laten dit niet door derden doen en verkopen hun producten ook niet in markten zoals China waar dierproeven verplicht zijn:

Catrice Biodermal Burts bees DA eigen merk Dermolin De Traay De Tuinen Douglas Dr van der Hoog Dr Organic Dr Hauschka Essence Etos eigen merk Hegron Hema H&M Inecto Kruidvat eigen merk Louis Widmer Lush Morrocanoil Nutrimetics Rituals Sabon Superdrug The body shop Therme Yes to carrots Zarqa

Gelukkig zijn er nog meer proefdiervrije merken, maar ik heb de meest gebruikte merken genoteerd.

Alle bekende en veelgebruikte merken hieronder testen helaas nog steeds onnodig op dieren:

Adidas Aveda Aussie Axe Bio oil Biotherm Blistex Burberry Bvlgari Cacharel Calvin Klein Chanel Chloe Clinique Clarins Collistar Davidoff Diadermine Diesel Dior D&G Donna Karan Dove Escada Estee Lauder Eucerin Fa Garnier Gilette Giorgio Armani Givency Glisskur Gucci Guess Head & shoulders Herbal essence Hugo Boss Jil Sander Kenzo Kneipp Lancome Lancaster L’oreal Max Factor Neutrogena Nivea Olaz Oriflame Palmolive Pantene Rexona Rimmel Schwarzkopf Syoss Tony & Guy Tommy Hilfiger Vaseline Veet Vichy Victoria’s secret Wella Yves Rocher Yves Saint Lauder

In 28 dagen van gifbelt naar tempel..

In 28 dagen van gifbelt naar tempel..

Inspirerend boek, een paar dingen er uit gepikt:

* Biologisch vlees te duur? Koop in plaats van elke dag normaal vlees (lees: barre omstandigheden voor de beesten, volgespoten met hormonen en antibiotica en zeer milieubelastend) voortaan 2 x in de week biologisch vlees. Beter voor je portemonnee, voor je lijf, voor het beest en voor het milieu.

* Gezonder en bewuster eten betekent niet dat je niet meer kunt genieten. Volstouwen maakt plaats voor echt genieten.

* Voeding is de belangrijkste brandstof voor je lichaam, een benzine-auto tank je toch ook niet met diesel?

* Let op E621 en alle andere E nummers (toegevoegde, niet natuurlijke ingrediënten) Alles eindigend op –ose Wit brood (1 bom suiker, geen voedingsstoffen) Voorgepakte producten (met wekenlange houdbaarheidsdatum) "Verse" groenten uit bijvoorbeeld Zuid-Amerika (hoe vers denk je zelf dat dat nog is na 3 dagen in een hangar..) witte rijst, gewone pasta, kant en klaar mixen enz. Blijf je eigen verstand gebruiken naast reclame en aantrekkelijke etiketten, voorbeeld: Light pindakaas bevat dan wel 14 gram minder vet, maar het suikergehalte is wel gestegen van 9 naar 30 gram...

* Mooie maatstaaf: voedsel dat leeft, gaat ook in afzienbare tijd dood.

* "Geen suiker toegevoegd" betekent in 99% van de gevallen wel zoetstoffen en andere ingrediënten. In principe is alleen de suiker die van nature in fruit aanwezig is ‘goede’ suiker.

* Geen keukenzout maar zeezout *Geen “fabrieksbrood” maar “echt” brood van een echte bakker, volkoren, speltbrood en zuurdesem

* Verzorgingsproducten bevatten ook veelal allerlei onnodig toegevoegde ingredienten. Kies voor pure producten zoals bijv. Jojoba olie. (weet wat je op je lijf smeert)

* Als iemand vraagt of je zin hebt in eten, kijk dan niet op de klok, maar luister naar je lijf En je bord niet leeg eten zonde? Door eten terwijl je lijf genoeg heeft is meer zonde.

Amen

Reisverslag Vrijwilligerswerk Hongarije 2012

September 2012 - Vrijwilligerswerk Hongarije.

Enkele weken voor vertrek..

De 1e voorbereidingen zijn in volle gang: dozen vol 2e hands kleding zijn uitgezocht en gesorteerd voor de kinderen van het crisishuis, de basisschool en de ouderen in het bejaardentehuis. Er is geld ingezameld door onder andere de kerstmarkt en open dag van de Scholle.

Tevens hebben we een schenking van de Albert Heijn gekregen in de vorm van levensmiddelen. De overnachtingen voor de heen- en terugweg en het verblijf in Hongarije zelf is geregeld. Er is contact gelegd met Katie, zij zal ook dit jaar weer als tolk fungeren. Ook heeft de kennismakingsavond voor ouders/verzorgers/begeleiders en de deelnemende cliënten plaatsgevonden.

Dag voor vertrek: bus inpakken

De kriebels beginnen al te komen! Vandaag pakken we de bus in. We zijn met zijn zevenen (2 begeleiders, 1 vrijwilliger, 4 cliënten) en hebben natuurlijk allemaal bagage mee. Met wat pas en meetwerk is het gelukkig gelukt om flink veel dozen met producten als wasmiddel, muesli, zalf, tandpasta, chocola, thee en dozen vol kleding mee te nemen.

Vertrek en overnachting in Duitsland

Vandaag is het zover! Om 7.30uur verzamelen we, op naar Hongarije!

Om 18.30uur komen we aan in ons hotel in Duitsland, vlakbij de grens met Oostenrijk.

Aankomst in Hongarije

Om 9.00uur vertrekken we voor de laatste 750 km naar onze eindbestemming. Na wat vertraging door de drukte in Budapest komen we om 19.00uur aan in Nyiregyhaza en zijn we doorgereden naar onze tolk Katie. Katie heeft ons de weg naar ons hotel gewezen.

Bezoek crisishuis en Koolfestival

Om 9.30uur hebben we bij Katie afgesproken om daar de bus uit te pakken en alle dozen met kleding en boodschappen in de schuur te zetten. Daarna zijn we met de bus en tolk Katie vertrokken naar het crisishuis. Het geld van vorig jaar bleek goed besteed: er was geverfd, in sommige ruimten lagen nieuwe vloeren en er was nieuw meubilair in de woonkamer. Toch werd ook meteen weer duidelijk dat er nog veel verbetering mogelijk is: kinderen slapen in verzakte bedden met oude matrassen, er liggen kapotte vloeren, de matrassen zijn oud en uitgeleefd, kledingkasten staan op instorten.. Erg indrukwekkend. Ook onze schenking van dit jaar komt dus weer heel goed uit!

In het crisishuis wonen kinderen van 0 tot 18 jaar. Dit zijn kinderen waarvan ouders en familie niet meer voor hen kon zorgen. Een voorbeeld is een meisje waarvan haar moeder niet voor haar kon zorgen, oma nam het moederschap over, oma overlijdt en dan wordt het meisje in het crisishuis geplaatst. Kinderen kunnen tot hun 18e in het crisishuis terecht. Wanneer jongeren studeren of een baan hebben mogen zij hier tot hun 22e verblijven. Helaas is er in Hongarije geen opvang voor kinderen na hun 18e. Veel kinderen hebben geen opleiding genoten en kunnen na het crisishuis nergens terecht. Zij belanden dan ook vaak in een daklozenhuis, op straat, in de criminaliteit en eindigen uiteindelijk vaak in de gevangenis. Vanuit het crisishuis worden kinderen zoveel mogelijk in pleeggezinnen geplaatst. De opzet is dat kinderen maximaal 3 maanden in het crisishuis verblijven en daarna in een pleeggezin worden geplaatst. Omdat op het moment alle pleegplekken vol zijn, kan hier helaas niet aan worden voldaan en wordt de 3 maanden regel soms door de vingers gezien. De kinderen hebben net als in Nederland leerplicht tot hun 16e. De staat betaalt de school voor de kinderen van het crisishuis.

We kregen een heerlijke lunch aangeboden die we samen met de kinderen hebben opgegeten. Het was indrukwekkend om te zien hoe sommige kinderen niet eens konden noemen hoe de koek en taart die wij aangeboden kregen heet: zij hebben dit nooit eerder gehad..  De gezichten van de kinderen toen zij zelf ook een stukje taart kregen spraken boekdelen.. Dit gold ook voor de chocolade die we hadden meegenomen en de tandenborstels: er zijn kinderen van 6 jaar die nog nooit een tandenborstel hebben gezien.. Na de lunch zijn we met 2 busjes en een auto vertrokken naar het Koolfestival. Ieder kind kreeg wat geld om te besteden, leuk om te zien dat zij hier zichtbaar erg blij mee waren. Het Koolfestival bestaat uit een aantal kermisattracties, een grote braderie, live muziek en een groot deel met plaatselijke winkeliers die hun etenswaren, allemaal in het teken van kool, aanboden. Het was erg geslaagd!

Bezoek dierentuin

Na het ontbijt halen we Katie op en vertrekken we naar de dierentuin. Daarna stappen we in de bus naar Tiszalok, hier weet John een pizzabakker. In ons beste gebarentaal/hints/Engels/Duits hebben we onze pizzakeuzes doorgegeven. Daarna heeft John ons nog 4 van de 8 huizen laten zien die Baalderborg in de begintijd heeft gekocht om internaatkinderen zonder ouders (zij kunnen dus ook niet de weekenden naar huis) toch een eigen plekje en kamer te kunnen geven.

Bezoek kaarsenmakerij, gesprek directeur crisishuis, internaat gehandicapten en bezoek kerk

Na het ontbijt vertrekken we naar de kaarsenmakerij. De cliënten wonen en werken hier op hetzelfde terrein. Cliënten slapen samen op een kamer en delen met zijn vieren een douche.

We werden hartelijk welkom geheten met wat drinken, iets lekkers en een door de cliënten zelfgemaakte kaars met de kleuren van de Nederlandse vlag. We krijgen een rondleiding in de kaarsenmakerij.

Naast de kaarsenmakerij zijn hier ook andere activiteiten te doen zoals sieraden maken. De cliënten gaan in de vakantie soms een dagje uit naar het Balaton meer, het Tokaj gebergte, de thermaal baden de dierentuin.

We praten met de begeleiding over de huidige stand van zaken. Helaas merkt ook deze instelling dat er flink in het budget wordt gesneden, de subsidies nemen steeds verder af. Werd er in 2011 nog 6 uur werk op de kaarsenmakerij betaald, in 2012 was dit nog maar 5 uur en in 2013 zal dit naar verwachting nog minder zijn door een nieuwe wet die momenteel wordt gevormd.

Zo vertelt Gabrielle, de moeder van 1 van de cliënten en tevens oprichtster van deze instelling, dat mensen met een zware handicap in de toekomst helemaal geen ondersteuning meer krijgen, dan kunnen alleen de cliënten die zelfstandig kunnen werken hier nog op rekenen. Op het moment is er dus veel onzekerheid: onzekerheid voor werknemers en onzekerheid voor ouders van de cliënten. Zij betalen namelijk 25% van de kosten van het verblijf van de cliënten maar steeds meer ouders kunnen dit niet meer opbrengen, bijvoorbeeld door het verliezen van hun baan door de stijgende werkloosheid. Ook de winkel van de kaarsenmakerij merkt wat van de crisis: des te minder geld de mensen te besteden hebben, des te minder kaarsen er verkocht worden. Op het moment heeft deze instelling nog 1 jaar zekerheid van bestaan, daarna is het maar weer afwachten hoe het verder zal gaan.

Na de kaarsenmakerij vertrekken we voor een gesprek met de directeur van het crisishuis en de nevendirectrice.

De gehele organisatie bestaat uit 40 instellingen in de provincie met 2400 kinderen en 560 pleegouders. Dit deel van Hongarije is de armste provincie van Hongarije. Per jaar worden zo’n 20-25 kinderen voor adoptie in het buitenland geplaatst, zij gaan naar Amerika, Frankrijk, Zweden, Noorwegen, Spanje, Italië of Nederland. Adopteren mag pas vanaf 8 jaar. Op het moment is het ook voor deze organisatie onduidelijk hoe de toekomst er uit ziet vanwege de huidige economische crisis en de nieuwe wet die momenteel gevormd wordt. Enkele internaten worden mogelijk overgenomen door kerkelijke instanties, andere zullen moeten sluiten in verband met de bezuinigingen. Beschikbaar geld wordt niet evenredig verdeeld, gaten worden gedicht terwijl er bij andere instanties weer gaten ontstaan. Bovendien geldt: wie het hardst roept en er is sprake van vriendjespolitiek. Helaas speelt het daarnaast een erg grote rol wie de baas van een internaat of instelling is. Geregeld komt het voor dat een internaat die de laatste jaren geld hebben gekregen, het slechtst onderhouden zijn. Zij moeten dan bijvoorbeeld sluiten omdat de rekeningen niet meer zijn betaald. Er is dan geen andere conclusie mogelijk dan dat de baas het geld in eigen zak heeft gestoken. Het is dus afhankelijk van degene die het internaat runt. Je zou er toch vanuit moeten kunnen gaan dat iemand die een crisishuis of internaat runt, hart voor de kinderen heeft…

Na dit gesprek vertrekken we naar een internaat in Kisleta. Dit is een tehuis voor mensen met een lichamelijke en/of verstandelijke beperking. Hier verblijven mensen van alle leeftijden.

Het internaat is opgericht in 1955 en bood destijds plaats voor 20 kinderen. Momenteel biedt het internaat plek voor 220 cliënten. Sinds 14 jaar heeft het internaat dezelfde directrice. Zij is van origine kinderarts. Kinderen zijn in dit tehuis terecht gekomen doordat zij geen ouders meer hebben, ouders niet voor hen wilden of konden zorgen, ouders geen contact meer willen of kinderen zijn vanuit een crisishuis op dit internaat geplaatst. Op het moment verblijven er 215 cliënten. Opvallend is dat terwijl alle internaten en crisishuizen vol zitten, er 5 vrije plekken zijn, geen wachtlijst dus. Helaas is het zo dat mensen het geld dat zij van de staat als tegemoetkoming voor een kind met een beperking krijgen, door de huidige financiële situatie als gevolg van de crisis (noodgedwongen) in eigen zak steken. Wanneer zij hun kind naar een internaat brengen, valt deze inkomstenbron weg en dus gaat het geld boven het belang van het kind. In het internaat verblijven kinderen met epilepsie, autisme, verschillende Syndromen en andere vormen van een verstandelijke beperking, veelal in combinatie met een lichamelijke beperking. In het internaat wordt speciaal onderwijs geboden voor kinderen tot 18 jaar. Boven de 18 jaar kunnen de cliënten die hiertoe in staat zijn voor dagbesteding/werk terecht op de textielgroep, de keramiekgroep of de tuingroep. Enkele cliënten kunnen worden begeleid tot zelfstandig wonen met begeleiding. Het internaat wil graag uitbreiden, helaas is het internaat ook veelal van subsidies afhankelijk, en deze zijn steeds moeilijker te verkrijgen vanwege de economische crisis. Bovendien worden de besluiten genomen door mensen hogerop die de werkvloer niet kennen. Binnen de instelling kunnen mensen deelnemen aan een orkest. Dit orkest treedt ook op op festivals. Daarnaast kunnen cliënten sporten. Helaas zijn dit soort activiteiten afhankelijk van sponsoren. De instelling werkt zoveel mogelijk intern, zo heeft de instelling een eigen keuken, een eigen wasserij, eigen fysiotherapeut, een eigen arts en een eigen tandarts behandelkamer. Ondanks de slechte economische situatie en de onzekerheid voor de toekomst, vertrouwt de directrice erop dat de staat het internaat niet zal sluiten: er is immers geen andere plek waar deze groep kinderen terecht kan.

Op het internaat worden we welkom geheten door de directrice. We krijgen drinken en iets lekkers, zelfgemaakt in eigen keuken van de instelling. Zij vertelt ons veel over het internaat. We krijgen een rondleiding en beginnen bij de kamer van de dokter, de tandarts, de fysiotherapie en een lab-ruimte voor het onderzoeken van bloed en urine. Daarna gaan we verder op de afdeling waar de kinderen met de zwaarste handicap verblijven. We zien een kindje van 4 die oogt als een baby’tje van een halfjaar en een jongen van 8 die zo klein is als een kindje van 3 jaar. Kinderen slapen in kinderbedjes met 10 bedjes op een kamer. De kamers zijn zo leuk en vrolijk mogelijk aangekleed. Op andere afdelingen slapen kinderen met zijn achten op een kamer. Schrijnend om te zien dat kinderen nauwelijks tot geen eigen spulletjes hebben. Wat ontzettend fijn dat onze eigen cliënten, kinderen, broers of zussen het op de Baalderborg zo fijn hebben. Allemaal een eigen kamer, alles netjes voor elkaar, genoeg begeleiding.. Hoewel het internaat er netjes uitziet en de medewerkers zeker hart voor de kinderen lijken te hebben, worden we er allemaal stil van. Het is heel mooi om te zien dat de cliënten van het internaat ondanks hun situatie vaak toch vreugde en geluk uitstralen.

Na de verschillende afdelingen en slaapzalen werden we rondgeleid door de klas lokaaltjes. Kinderen krijgen hier op een speelse manier les in rekenen, motoriek, creatief bezig zijn of muziek. We krijgen van de eigen internaatband “Freestyle” een optreden, fantastisch!

Helaas is ook dit onderdeel van het internaat afhankelijk van sponsoren. Van 1000,- per jaar kunnen zij blijven bestaan.. We krijgen verder een kijkje bij de mensen die vrij zelfstandig wonen, dit is een aparte woning op hetzelfde terrein. Deze woning heeft een eigen keuken en mensen delen een kamer met zijn tweeën. Mensen die hier wonen hebben ook werk. Er wonen 12 mensen. We zien verder nog de sportzaal, de keramiekgroep en de textielgroep. Het was een indrukwekkende en mooie rondleiding!

Na het bezoek aan het internaat bezoeken we een Katholieke kerk in de buurt.

Bezoek crisishuis, internaat, kasteel

Nadat we Katie op hebben gehaald hebben we een grote hoeveelheid dozen kleding, schoenen, pampers, muesli, chocola, tandenborstels en tandpasta, wasmiddel, speelgoed en beddengoed naar het crisishuis gebracht. De directeur en nevendirectrice waren aanwezig om de cheque van 1000,- in ontvangst te nemen en samen met ons te lunchen. Van dit geld wil het crisishuis onder andere een stofzuiger kopen die ook met water reinigt, bedden, matrassen, 1 of 2 fietsen, een nieuw speeltoestel voor buiten en vernieuwing van het speelterrein onder andere door verven.

We kregen een rondleiding in het crisishuis en kregen als bedank van de kinderen een zelfgemaakt kunstwerkje. Kinderen slapen met zijn zessen op een kamer op slechte vuile matrassen, hebben geen hoofdkussen en alleen een wollen deken, geen onderlaken, dekbed of overtrekken..

Er verblijven meer dan 300 kinderen per jaar in het crisishuis, materiaal wordt dus intensief gebruikt. Kinderen hebben veel psychische problematiek en vaak een criminele achtergrond waardoor in boze buien vaak dingen kapot worden gemaakt. Ook de tienermeiden slapen bij elkaar op de kamer. Dit heeft vaak een negatief effect: wanneer er 1 meisje bekend is met prostitutie en andere meisjes zien dat zij geld heeft om haar haar te laten verven of schoenen te kopen, brengt dit de andere meisjes op een idee. De sociaal werkers proberen zoveel mogelijk over dit soort zaken met de kinderen te praten maar helaas niet altijd met succes. ’s Nachts is er 1 werker aanwezig. Omdat 1 persoon niet constant zicht kan houden op 20 tot 30 kinderen, gebeurt het met regelmaat dat een kind ’s nachts wegloopt of spullen steelt zoals een televisie of persoonlijke spullen van de aanwezige werker.

Een jaar geleden waren er in totaal 19 mensen in dienst, op het moment zijn dit er nog 11. Het huis is sterk aan renovatie toe, zoals al eerder genoemd troffen wij kapotte kasten aan, veel kapot hang en sluitwerk, kapotte kranen en stangen in de douche, kapotte vloeren, vocht en schimmel enzovoort. Het crisishuis heeft subsidie aangevraagd voor renovatie, helaas gaat er 1,5 jaar overheen voordat er een besluit over deze aanvraag wordt genomen. In tussentijd gaat de staat van het huis dus verder achteruit, bovendien achten de werkers de kans op toezegging van nieuwe subsidie klein gezien de huidige financiële situatie in het land en de bureaucratie.

Na het crisishuis vertrekken we naar een internaat in Tiszalok waar de Baalderborg enkele jaren ondersteuning aan heeft gegeven. Op dit internaat verblijven kinderen met een beperking. Onze tolk Katie is op dit internaat in het verleden nevendirectrice geweest. John ging in gesprek met de directeur en nevendirectrice over de huidige tand van zaken van het internaat. Ondertussen zijn wij een kijken gaan nemen op de keramiekgroep. We hebben snoep uitgedeeld aan de kinderen en we mochten allemaal als cadeau iets van hun producten uitzoeken.

Na het internaat zijn we doorgereden naar Tiszadob waar een mooie kasteel staat. De directeur van het internaat heeft namelijk geregeld dat wij een exclusief kijkje mogen nemen, het kasteel is namelijk nog maar een week open doordat het is gekocht door een Spanjaard. Er mogen alleen mensen vanuit het buitenland een kijkje nemen. Het was erg mooi gerenoveerd. Na het bewonderen van het kasteel zijn we naar de rivier gewandeld. Een prachtige omgeving!

Bezoek thermaalbaden

Na het ontbijt pikken we Katie en haar man Zoltan op om naar de thermaalbaden te gaan in Nyirbator. Dit blijkt een erg modern complex met een zwembad met groenig water. Het water is groen door mineralen en heeft een genezende werking, goed voor reuma, eczeem, hoofdpijn enzovoort. We moeten even aan de kleur en geur van het water wennen maar het is heerlijk warm. We gaan in de jacuzzi, de sauna en we staan onder de harde massagestralen.

Bezoek basisschool, burgemeester, bejaardentehuis, Tokaj, afscheidsetentje

Na het ontbijt pikken we Katie op en laden we de bus vol met de laatste spullen voor de basisschool en het bejaardentehuis. We rijden nog even langs de kaarsenmakerij om de defecte tonk op te halen, zodat wij in Nederland naar de juiste materialen kunnen zoeken en de monteur in Hongarije hem kan maken. Daarna vertrekken we naar de basisschool. We delen snoep uit voor de kinderen en laten 8 dozen kleding achter en wat boodschappen zoals muesli en wasmiddel. We krijgen een rondleiding, zo laten de kinderen van groep 6 ons hun kunstwerken zien die zij hebben gemaakt, het thema is herfst. Een van de kunstwerken mogen wij mee naar huis nemen. Daarna krijgen we de gymzaal te zien. De school ziet er erg goed uit voor Hongaarse begrippen!

De basisschool die wij bezoeken is een reguliere basisschool voor kinderen tussen de 6 en 14 jaar. 30% van de leerlingen is afkomstig uit een zigeunergezin. Zigeunerkinderen hebben vaak een slechte hygiëne, kapotte en/of tekort aan kleding, zijn gewend om te stelen enzovoort. Er zijn aparte klassen voor zigeunerkinderen. Op school krijgen deze kinderen eten en schone kleding. Tevens worden luizen verwijderd en is er extra aandacht voor huidziektes en dergelijke. Thuis krijgen deze kinderen echter weer vuile kleding aan, raken zij weer besmet enzovoort. Omdat niet-zigeuner ouders vaak niet willen dat hun kinderen in aanraking komen met zigeunerkinderen, worden deze kinderen geregeld van school gehaald en door hun ouders overgezet naar een andere school. Dit is een probleem in heel Oost Hongarije. Omdat de extra aandacht en middelen allemaal niet in het budget dat de school van de staat krijgt is inbegrepen, kan de school wel een extraatje gebruiken. De directeur heeft ons dan ook toegezegd dat de spullen die wij gebracht hebben naar de kinderen zullen gaan die dit het hardst nodig hebben.

Na de basisschool vertrekken we naar de burgemeester, net als vorig jaar hebben we ook dit jaar een uitnodiging ontvangen om bij hem op het gemeentehuis op de koffie te komen. Dit is natuurlijk wel heel speciaal! We krijgen drinken met hartige broodjes aangeboden. We bezoeken even verderop een ruimte waar groenten, aardappels en meel wordt bewaard in weckpotten en de diepvries. Dit eten gaat naar de instellingen zoals het internaat en bejaardentehuis.                      

De burgemeester vertelt dat het ondanks de financiële crisis goed gaat met de gemeente. De gemeente bestaat uit 2300 inwoners en heeft geen schulden. De gemeente heeft 1 kleuterschool en 1 basisschool. De grote verschillen tussen de gemeenten blijkt af te hangen van degene die de verantwoordelijkheid dragen, in dit geval de burgemeester, de directeur van de school enzovoort. In de gemeente wonen veel zigeuners. Dit vormt een probleem omdat er voor deze mensen, vaak zonder opleiding of een lage opleiding, geen werkgelegenheid is.

De gemeente heeft een stuk grond aangekocht met als doel uiteindelijke zelfvoorzienend te zijn. Dit creëert werkgelegenheid en levert producten op. Het doel voor de toekomst van de gemeente is daarnaast om meer met energiebesparende maatregelen te gaan werken. Op het moment wordt er in de basisschool al met speciale lichtbakken gewerkt in de gymzaal waardoor er geen lampen aan hoeven, dit is qua aanschaf een investering maar bespaart erg veel kosten door een lagere energierekening. De gemeente heeft afgelopen jaar een subsidie toegewezen gekregen voor verf. De gemeente ondersteunt de armste gezinnen, daarvoor in de plaats moesten deze gezinnen helpen met het verven.

Na het bezoek aan de burgemeester vertrekken we naar het bejaardentehuis. We laten ook bij het bejaardentehuis wat boodschappen achter en een aantal dozen met beddengoed en nachtkleding. We krijgen een lunch aangeboden: soep met brood, aardappelpuree en varkensvlees met zoete appel. Het is enorm veel en we voelen ons een beetje bezwaard: we kwamen natuurlijk eigenlijk alleen maar wat brengen!

Na het eten lopen we nog even naar de varkens. Het bejaardentehuis houdt varkens en gebruikt deze varkens ook als consumptie.

De Baalderborg heeft in het verleden geholpen met de verbouwing van het bejaardentehuis. Er wonen tussen de 150 en 200 mensen in het bejaardentehuis. De omstandigheden zijn schrijnend. Mensen delen met 10 personen een kamer en omdat er weinig personeel is komt het geregeld voor dat mensen uren in hun eigen urine moeten zitten. Het gebouw is verouderd en heeft last van lekkage. Veel mensen komen nooit uit bed en liggen op doorweekte en doorgezakte matrassen. Mensen kampen dan ook met doorligplekken. Veel ouderen in dit tehuis liggen letterlijk op hun einde te wachten. Zo’n einde gun je niemand…. Het is een mensonterende situatie.

Na het bejaardentehuis vertrekken we naar de Tokaj-berg. De rit er naar toe is erg mooi.

We stoppen onderweg bij een wijnkelder. Eenmaal op de berg is het uitzicht super!

De Tokaj wijnkelder is 300 jaar oud. In de kelder is het 12 graden, dit is een ideale temperatuur voor wijn. De wijnkelder ligt in een berg. De oudste wijnen dateren van 1928, 1941 en 1956. De duurste wijn heeft een waarde van 1500 euro..

’s Avonds eten we gezellig samen in hotel, ook Zoltan en Katie, dus de hele groep is compleet. Een afscheidsetentje, de tijd is voorbij gevlogen!

Terugreis Hongarije-Duitsland

Om 4.30uur gaat de wekker... Om 18.00uur 's avonds arriveren we in ons hotel. De reis is voorspoedig gegaan, we hebben 1050 km afgelegd, de langste rit van deze reis.

Terugreis Duitsland-Nederland

Om 9.00uur rijden we weg met de bus: op naar de resterende 550km naar Hardenberg. Om 16.30uur arriveren we bij de Scholle.

Het was een reis die een diepe indruk bij me heeft achtergelaten en me altijd bij zal blijven ♥